આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.
૧૮૮૯ – યુનાઇટેડ સ્ટેટમાં પ્રથમ લાંબા અંતરની વિજવહન રેષા નાખવાનું કાર્ય પુર્ણ થયું.આ વિજરેષાની લંબાઇ ૧૪ માઇલ હતી.
૧૮૮૯ માં આ દિવસે, વિલેમેટ ફોલ્સ ખાતેના સ્ટેશન A હાઇડ્રોઇલેક્ટ્રિક જનરેટરથી લગભગ ૧૪ માઇલ દૂર ડાઉનટાઉન પોર્ટલેન્ડમાં સ્ટ્રીટ લાઇટના તાર સુધી વિદ્યુત ઉર્જાનો પ્રવાહ વહેતો હતો — પ્રથમ લાંબા અંતરની શક્તિનું પ્રસારણ. છ તાંબાની રેખાઓ ૪૦૦૦ વોટનો સીધો પ્રવાહ વહન કરતી હતી. આજે આપણે જે વૈકલ્પિક-વર્તમાન ધોરણનો ઉપયોગ કરીએ છીએ તે ૧૮૯૫ સુધી નહીં આવે, જ્યારે એક વૈકલ્પિક પ્રવાહ નાયગ્રા ધોધથી બફેલો, ન્યુ યોર્ક સુધી ૨૨ માઈલ વહેતો હતો. એલેક્સિસ મેડ્રિગલે વાયર્ડ પર લખ્યું તેમ, “પોર્ટલેન્ડ લાઇન પહેલાં, તે સ્પષ્ટ ન હતું કે કેવી રીતે અથવા તો પણ ઇલેક્ટ્રિક પાવર લાંબા અંતર સુધી મોકલી શકાય છે. … પાવર, કામ કરવાની ક્ષમતા, મૂળભૂત રીતે સ્થાનિક હતી.” લાંબા અંતર પર પાવર ટ્રાન્સમિટ કરવાની ક્ષમતા સાથે, આ નાટ્યાત્મક રીતે બદલાયું, વિદ્યુત ઉત્પાદનમાંથી પ્રદૂષણને શહેરોની બહારના વિસ્તારોમાં સ્થાનાંતરિત કર્યું, અને દેશના વીજ ઉત્પાદનને મોટા અને મોટા પાવર પ્લાન્ટ્સમાં કેન્દ્રિત કર્યું, જે મોટા અંતર પર પણ રાષ્ટ્રની વીજળીની જરૂરિયાત પૂરી કરી શકે છે.
૧૯૧૫ – રવિન્દ્રનાથ ટાગોરને બ્રિટિશ સરકારે નાઇટનો ઇલકાબ આપ્યો.
રવીન્દ્રનાથ ટાગોરને ૧૯૧૫માં કિંગ જ્યોર્જ પંચમ દ્વારા સાહિત્યની સેવાઓ માટે નાઈટહુડથી નવાજવામાં આવ્યા હતા. ટાગોરે ૧૯૧૯ના જલિયાવાલા બાગ હત્યાકાંડ પછી તેમના નાઈટહુડની પદવીનો ત્યાગ કર્યો હતો.
૧૯૪૭ – માઉન્ટબેટન યોજના અંતર્ગત હિંદના ભાગલા અને ભારતની આઝાદીની તારીખની ઘોષણા કરવામાં આવી.
૧૯૪૭-લોર્ડ લુઈસ માઉન્ટબેટને ભારતના ભાગલાની જાહેરાત કરી હતી.
તેઓ ઈન્ડિપેન્ડન્સ ઑફ ઈન્ડિયા એક્ટ, ભારતના વિભાજન અને સત્તાના હસ્તાંતરણના અમલ માટે પ્રભારી વ્યક્તિ હતા. મોહમ્મદ અલી ઝીણાએ ક્યારેય માન્યું ન હતું કે તેઓ તેમના જીવનકાળ દરમિયાન પાકિસ્તાન જોશે. માઉન્ટબેટને દરેક માટે અને દરેક સાથે વિભાજન યોજનાની વાટાઘાટો કરી હતી.
૩જી જૂન ૧૯૪૭ની યોજના માઉન્ટબેટન યોજના તરીકે પણ જાણીતી હતી. બ્રિટિશ સરકારે ૩ જૂન ૧૯૪૭ ના રોજ જાહેર કરાયેલ એક યોજનાની દરખાસ્ત કરી હતી, જેમાં આ સિદ્ધાંતોનો સમાવેશ થતો હતો: બ્રિટિશ સરકાર દ્વારા બ્રિટિશ ભારતના ભાગલાનો સિદ્ધાંત સ્વીકારવામાં આવ્યો હતો.
ભારતના ભાગલા અને સત્તાના હસ્તાંતરણ માટે તારીખ નક્કી કરવામાં આવી હતી. ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે વિભાજનની રેખાઓ દોરવા માટે લોર્ડ રેડક્લિફ નામના એક સજ્જનને ઈંગ્લેન્ડથી બોલાવવામાં આવ્યા હતા. તેને ભારત વિશે અથવા ભારતના ઇતિહાસ, સંસ્કૃતિ કે ભૂગોળ વિશે કંઈપણ ખ્યાલ નહોતો; તે એક એવો વ્યક્તિ હતો જે ક્યારેય ભારતમાં રહ્યો ન હતો. એવું કહેવાય છે કે તેણે માત્ર એક નકશા પર એક રેખા દોરી. ભારત અને પાકિસ્તાન એક નકશા પર બનાવવામાં આવ્યા હતા. ભયાનકતા શરૂ થઈ. માઉન્ટબેટન વહીવટીતંત્ર દ્વારા હિંદુઓ અને મુસ્લિમોના મોટા પાયે વસ્તી સ્થાનાંતરણ અને તેનાથી વિપરીત આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. લાખો લોકો પ્રભાવિત થયા હતા. આ પ્રાચીન સભ્યતાના લોકો, જેઓ હજારો વર્ષોથી તેમના શહેરો, નગરો અને ગામડાઓમાં વસવાટ કરી રહ્યા હતા તેઓ એક પળની પલકમાં તેમના ઘરો અને ઘરોમાંથી ઉખડી ગયા હતા. આભાર, લોર્ડ માઉન્ટબેટન..
૧૯૬૫ – નાસાના ક્રૂ દ્વારા પ્રથમ બહુદિવસીય અંતરિક્ષ મિશન જેમિની ૪નું લોકાર્પણ. એડ વ્હાઇટ સ્પેસવોક કરનાર બન્યા.
નાસાના પ્રોજેક્ટ જેમિનીમાં જેમિની -૪ એ બીજી ક્રૂ સ્પેસફ્લાઇટ હતી, જે જૂન ૧૯૬૫ માં થઈ હતી. તે દસમી ક્રૂ અમેરિકન સ્પેસફ્લાઇટ હતી. અવકાશયાત્રીઓ જેમ્સ મેકડિવિટ અને એડ વ્હાઇટે ચાર દિવસમાં ૬૬ વખત પૃથ્વીની પરિક્રમા કરી, જે સોવિયેત વોસ્ટોક ૫ ની પાંચ દિવસની ફ્લાઇટ સુધી પહોંચનારી તે પ્રથમ યુએસ ફ્લાઇટ બની. મિશનની વિશેષતા એ અમેરિકન દ્વારા પ્રથમ અવકાશ પદયાત્રા હતી, જે દરમિયાન શ્વેત અવકાશયાનની બહાર મુક્ત તરતું હતું, તેની સાથે જોડાયેલું, લગભગ ૨૩ મિનિટ સુધી.
૧૯૭૩ – સોવિયેત સુપરસોનિક વિમાન ટુપોલેવ ટીયુ-૧૪૪, ફ્રાન્સનાં ‘ગૌસાઇનવિલે’ (Goussainville) નજીક ટુટી પડ્યું, આ સુપરસોનિક યાત્રી વિમાનનો પ્રથમ અકસ્માત હતો.
Tu-144 એ બ્રિટિશ-ફ્રેન્ચ કોનકોર્ડના બે મહિના પહેલા ૩૧ ડિસેમ્બર ૧૯૬૮ના રોજ ઝુકોવસ્કી એરપોર્ટ પરથી તેના પ્રોટોટાઇપની પ્રથમ ફ્લાઇટ સાથેનું વિશ્વનું પ્રથમ કોમર્શિયલ સુપરસોનિક ટ્રાન્સપોર્ટ એરક્રાફ્ટ હતું. Tu-144 એ તુપોલેવ ડિઝાઇન બ્યુરોનું ઉત્પાદન હતું, એરોનોટિક્સ અગ્રણી એલેક્સી તુપોલેવની આગેવાની હેઠળની એક OKB, અને વોરોનેઝમાં વોરોનેઝ એરક્રાફ્ટ પ્રોડક્શન એસોસિએશન દ્વારા ૧૬ એરક્રાફ્ટનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. Tu-144 એ ૧૦૨ વાણિજ્યિક ફ્લાઇટ્સ ચલાવી હતી, જેમાંથી માત્ર 55 જ હતી. મુસાફરો,૧૬,૦૦૦ મીટર (૫૨૦૦૦ ફૂટ) ની સરેરાશ સેવા ઉંચાઈ પર અને લગભગ ૨૨૦૦ કિલોમીટર પ્રતિ કલાક (1,400 માઇલ પ્રતિ કલાક) (માચ 2)ની ઝડપે ક્રૂઝ કરે છે. Tu-144 સૌપ્રથમ ૫ જૂન ૧૯૬૯ના રોજ સુપરસોનિક થયું, કોનકોર્ડના ચાર મહિના પહેલા, અને ૨૬મે ૧૯૭૦ના રોજ મેક 2ને વટાવનાર વિશ્વનું પ્રથમ વ્યાપારી પરિવહન બન્યું.
વિશ્વસનીયતા અને વિકાસલક્ષી મુદ્દાઓ,૧૯૭૩ પેરિસ એર શો Tu-144 ક્રેશ અને બળતણની વધતી કિંમતોની અસર સાથે, નિયમિત ઉપયોગ માટે Tu-144 ની કાર્યક્ષમતાને પ્રતિબંધિત કરે છે. Tu-144 એરોફ્લોટ સાથે મોસ્કો અને અલ્મા-અટા વચ્ચે ૧ નવેમ્બર ૧૯૭૭ના રોજ પેસેન્જર સેવામાં રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ ૨૩ મે ૧૯૭૮ના રોજ ટેસ્ટ ફ્લાઇટ દરમિયાન નવું Tu-144 વેરિઅન્ટ ક્રેશ-લેન્ડ થયા પછી સાત મહિનાથી ઓછા સમયમાં પાછું ખેંચાયું હતું.
૧૯૮૪ – ઓપરેશન બ્લુ સ્ટાર: અમૃતસર નજીક શીખ ધર્મના પવિત્ર સ્થાન, સુવર્ણ મંદિર (હરમંદિર સાહેબ)માં ભારતીય સેનાએ પ્રવેશ કર્યો.
ઓપરેશન બ્લુ સ્ટાર એ ૧ થી ૧૦ જૂન ૧૯૮૪ ની વચ્ચે ભારતીય સશસ્ત્ર દળોનું એક ઓપરેશન હતું જે દમદમી તક્સલના નેતા જરનૈલ સિંહ ભિંડરાનવાલે અને તેમના અનુયાયીઓને અમૃતસર, પંજાબ, ભારતમાં શીખ ધર્મના સૌથી પવિત્ર સ્થળ સુવર્ણ મંદિરની ઇમારતોમાંથી દૂર કરવા માટે હતું. ઓપરેશન શરૂ કરવાનો નિર્ણય ભારતના વડા પ્રધાન, તત્કાલીન ઇન્દિરા ગાંધી પાસે હતો, જેમણે તત્કાલીન આર્મી સ્ટાફના વાઇસ ચીફ એસ.કે. સિન્હાના જણાવ્યા અનુસાર ૧૮ મહિના પહેલા મંદિર સંકુલમાં મુકાબલો માટે લશ્કરી તૈયારીને અધિકૃત કરી દીધી હતી. જુલાઈ ૧૯૮૨માં, શીખ રાજકીય પક્ષ શિરોમણી અકાલી દળના પ્રમુખ હરચંદ સિંહ લોંગોવાલે સરકારી સત્તાવાળાઓ દ્વારા ધરપકડથી બચવા માટે ભિંડરાનવાલેને સુવર્ણ મંદિરમાં નિવાસ કરવા આમંત્રણ આપ્યું હતું.
ભારતીય ગુપ્તચર એજન્સીઓએ અહેવાલ આપ્યો હતો કે ત્રણ અગ્રણી શીખ વ્યક્તિઓ – શબેગ સિંઘ, બલબીર સિંહ અને અમરીક સિંહ, જેનો અહેવાલોમાં “ખાલિસ્તાન ચળવળના અગ્રણી વડાઓ” તરીકે ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે – દરેકે 1981 અને 1983 ની વચ્ચે પડોશી પાકિસ્તાનની ઓછામાં ઓછી છ યાત્રાઓ કરી હતી. સિંઘ, એક ભારતીય સૈન્ય અધિકારી કે જેઓ પાછળથી ભિંડરાનવાલેમાં જોડાવા માટે છોડી ગયા હતા, તેમની ઓળખ અકાલ તખ્ત ખાતે હથિયારોની તાલીમ આપનાર તરીકે થઈ હતી. ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરોએ આરોપ લગાવ્યો હતો કે સમગ્ર જમ્મુ અને કાશ્મીર અને હિમાચલ પ્રદેશમાં વિવિધ ગુરુદ્વારામાં તાલીમ આપવામાં આવી રહી હતી. અમરિક સિંઘે આ આરોપોનો જવાબ આપતાં કહ્યું કે આ સ્થળોએ ચાર દાયકાઓથી “પરંપરાગત શસ્ત્રો” સાથેના વિદ્યાર્થીઓની તાલીમ શિબિરો અસ્તિત્વમાં છે. સોવિયેત યુનિયનની KGB ગુપ્તચર સંસ્થાએ ભારતની રિસર્ચ એન્ડ એનાલિસિસ વિંગ (R&AW) ને પાકિસ્તાનની ઈન્ટર-સર્વિસ ઈન્ટેલિજન્સ (ISI) અને યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સની સેન્ટ્રલ ઈન્ટેલિજન્સ એજન્સી (CIA) વચ્ચેના સંયુક્ત ઓપરેશન વિશે સૂચના આપી હતી. પંજાબ રાજ્ય. ખોટા દાવાઓ પણ કરવામાં આવ્યા હતા કે R&AW ને એક પાકિસ્તાની સૈનિકની પૂછપરછ કરીને ગુપ્ત માહિતી મળી હતી કે ભિંડરાનવાલેને ભારત સરકાર સામેની લડાઈમાં મદદ કરવા માટે પાકિસ્તાની સરકાર દ્વારા એક હજારથી વધુ સ્પેશિયલ સર્વિસ ગ્રુપ કમાન્ડોને પાકિસ્તાની સરકાર દ્વારા ભારતીય પંજાબમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા; જો કે, કમાન્ડોના કોઈ ચિહ્નો મળ્યા ન હતા અને R&AW દ્વારા કોઈ પુરાવા આપવામાં આવ્યા ન હતા.
ઑપરેશન બ્લુસ્ટાર સુધી, સરકારની કાર્યવાહીના અભાવ સામે વિરોધ કરવા અને ભારતીય સેનાને સુવર્ણ મંદિરમાં મોકલવાની માગણી કરવા માટે ભારતીય જનતા પાર્ટીના એલ.કે. અડવાણી અને એબી વાજપેયીની આગેવાની હેઠળની કૂચ સહિત, સંઘ પરિવાર દ્વારા અનેક વિરોધ પ્રદર્શનો થયા હતા. .
૧ લી જૂન ૧૯૮૪ના રોજ, આતંકવાદીઓ સાથેની વાટાઘાટો નિષ્ફળ થયા પછી, ઈન્દિરા ગાંધીએ આનંદપુર ઠરાવને નકારી કાઢ્યો અને લશ્કરને ઓપરેશન બ્લુ સ્ટાર શરૂ કરવાનો આદેશ આપ્યો, એક સાથે પંજાબમાં સંખ્યાબંધ શીખ મંદિરો પર હુમલો કર્યો. ભારતીય સુરક્ષા દળોએ ઓપરેશન બ્લુ સ્ટાર શરૂ કર્યું જ્યારે તેઓએ વિવિધ ઇમારતોમાં ગોળીબાર કર્યો, જેના પરિણામે આઠ નાગરિકોના મોત થયા. ૩ જૂન ૧૯૮૪ના રોજ વિવિધ સૈન્ય એકમો અને અર્ધલશ્કરી દળોએ સુવર્ણ મંદિર સંકુલને ઘેરી લીધું હતું. સેનાનું સત્તાવાર વલણ એ હતું કે યાત્રાળુઓને બહાર કાઢવાની સુવિધા માટે ચેતવણીઓ આપવામાં આવી હતી પરંતુ પ જૂને સાંજે ૭.૦૦ વાગ્યે કોઈ આત્મસમર્પણ થયું ન હતું.
જો કે, એપ્રિલ ૨૦૧૭ માં અમૃતસર જિલ્લા અને સત્ર ન્યાયાધીશ ગુરબીર સિંઘે એક ચુકાદો આપ્યો હતો જેમાં જણાવ્યું હતું કે ભારતીય સેનાએ શ્રદ્ધાળુઓને હુમલો શરૂ કરતા પહેલા મંદિર સંકુલ છોડવાની ચેતવણી આપી હોવાના કોઈ પુરાવા નથી. મંદિર સંકુલ પર લશ્કરનો હુમલો ૮ જૂનના રોજ સમાપ્ત થયો. ત્યારબાદ સમગ્ર પંજાબમાં એક મોપિંગ ઓપરેશન, ઓપરેશન વુડરોઝ શરૂ કરવામાં આવ્યું.
સૈન્યએ આતંકવાદીઓના કબજામાં રહેલી ફાયરપાવરને ઓછી આંકી હતી, જેમના શસ્ત્રોમાં ચીની બનાવટના રોકેટ-સંચાલિત ગ્રેનેડ લૉન્ચર્સ અને બખ્તર-વેધન ક્ષમતાઓ સાથેનો દારૂગોળો સામેલ હતો. આતંકવાદીઓ પર હુમલો કરવા માટે ટાંકીઓ અને ભારે તોપખાનાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો, જેમણે ભારે કિલ્લેબંધીવાળા અકાલ તખ્તમાંથી ટેન્ક-વિરોધી અને મશીન-ગન ફાયરથી જવાબ આપ્યો હતો. ૨૪ કલાકની ગોળીબાર બાદ સેનાએ મંદિર પરિસર પર નિયંત્રણ મેળવી લીધું હતું. સેના માટે સત્તાવાર રીતે જાનહાનિના આંકડા ૮૩ માર્યા ગયા અને ૨૪૯ ઘાયલ થયા. સરકાર દ્વારા જારી કરાયેલા શ્વેતપત્રમાં જણાવાયું હતું કે ૧૫૯૨ આતંકવાદીઓને પકડવામાં આવ્યા હતા અને ૫૫૪ સંયુક્ત આતંકવાદી અને નાગરિક જાનહાનિ થઈ હતી, જે સ્વતંત્ર અંદાજ કરતાં ઘણી ઓછી છે. સરકારના જણાવ્યા અનુસાર, માનવ ઢાલ તરીકે મંદિરની અંદર ફસાયેલા તીર્થયાત્રીઓનો ઉપયોગ આતંકવાદીઓ દ્વારા કરવામાં આવતાં ઉચ્ચ નાગરિક જાનહાનિનું કારણ હતું.
જો કે, ભારતીય સૈન્યએ ૩ જૂન ૧૯૮૪ના રોજ હજારો શ્રદ્ધાળુઓ અને દેખાવકારોને મંદિર પરિસરમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી આપી હતી અને તે જ દિવસે રાત્રે ૧૦.૦૦ વાગ્યે કર્ફ્યુ લાદ્યા બાદ તેમને ત્યાંથી જતા અટકાવ્યા હતા.
અવતરણ:-
૧૯૨૯ – ચીમનભાઈ પટેલ, ગુજરાત રાજ્યના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી (અ. ૧૯૯૪)
૧૯૬૭માં તેઓ સંખેડા વિધાનસભા ક્ષેત્રમાંથી ગુજરાત વિધાનસભાના સભ્ય તરીકે ચૂંટાયા અને હિતેન્દ્ર દેસાઈના મંત્રીમંડળમાં જોડાયા. તેઓ ઘનશ્યામભાઈ ઓઝાના મંત્રીમંડળમાં પણ મંત્રીપદે રહેલા. ૧૭ જુલાઇ, ૧૯૭૩માં ઘનશ્યામભાઈ ઓઝાની સરકારને ગબડાવી અને તેઓ મુખ્યમંત્રી બન્યા. તેઓએ ૯ ફેબ્રુઆરી, ૧૯૭૪ સુધી આ પદભાર સંભાળ્યો. ૧૯૭૪માં ભ્રષ્ટાચાર વિરુદ્ધના નવનિર્માણ આંદોલનને કારણે તેઓને પદ છોડવું પડ્યું. પક્ષમાંથી હકાલપટ્ટી બાદ તેઓએ બાબુભાઈ જશભાઈ પટેલની આગેવાની હેઠળના જનતા મોર્ચાની સરકારની રચનામાં સહયોગ આપ્યો. તેઓ ફરીથી ૪ માર્ચ, ૧૯૯૦ના રોજ, જનતા દળ (ગુજરાત)-ભારતીય જનતા પાર્ટીની ગઠબંધન વાળી સરકારમાં મુખ્યમંત્રી બન્યા. ૨૫ ઓક્ટોબર, ૧૯૯૦માં ગઠબંધનમાં ભંગાણ પડ્યું અને તેઓ ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસના ૩૪ ધારાસભ્યોનો ટેકો લઈ પોતાની સરકાર બચાવવામાં સફળ રહ્યા. પછીથી તેઓ ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસમાં જોડાયા અને તેમના અવસાન, ૧૭ ફેબ્રુઆરી, ૧૯૯૪, સુધી જોડાયેલા રહ્યા.
તેઓ સ્વપ્નદૃષ્ટા નેતા અને આધુનિક ઔદ્યોગીક ગુજરાતનાં નિર્માતા તરીકે યાદ રખાયા. તેમણે મુખ્યમંત્રી તરીકેની પોતાની પ્રથમ મુદ્દતમાં ‘સરદાર સરોવર બંધ (નર્મદા બંધ) પરિયોજના’ની પરિકલ્પના કરી અને બીજી મુદ્દતમાં નર્મદા બંધનું અસરકારક બાંધકામ કરાયું. તેમણે નર્મદા બંધને ગુજરાતની જીવાદોરી સમાન ગણાવેલો.
આ ઉપરાંત તેઓ એવા પ્રથમ મુખ્યમંત્રી હતા જેમણે ગુજરાતના ઔદ્યોગીકરણની મહાયોજનાના ભાગરૂપે ખાનગી ક્ષેત્રો મારફત ગુજરાતના બંદરો, રિફાઈનરીઓ અને વિજ ઉત્પાદન મથકોના વિકાસના અમલકર્તા બન્યા હોય. પોતાની બીજી મુદ્દત દરમિયાન તેઓ સમગ્ર ભારતમા પ્રથમમાંના એક એવા મુખ્યમંત્રી હતા જેમણે ગૌવધ, અને મહત્વના જૈન તહેવાર પર્યુષણના દશ દિવસો દરમિયાન દરેક પ્રકારના પ્રાણીઓના વધ અને માંસના વેચાણ, પર પ્રતિબંધ મુકતો કાયદો પસાર કર્યો. આ કાયદાકીય પ્રતિબંધ ૩ ઓક્ટોબર, ૧૯૯૩થી અમલમાં આવ્યો.
તેમનું નિધન તા.૧૭ ફેબ્રુઆરી, ૧૯૯૪ના હ્દયરોગથી થયું હતું.
પૂણ્યતિથી:-
૧૯૯૪ – ત્રિભુવનભાઇ પટેલ, ખેડા ડિસ્ટ્રીક્ટ કો-ઓપરેટીવ મિલ્ક પ્રોડ્યુસર્સ યુનિયનના સ્થાપક.
ત્રિભુવનદાસ કીશીભાઈ પટેલ, ખેડા ડિસ્ટ્રીક્ટ કો-ઓપરેટીવ મિલ્ક પ્રોડ્યુસર્સ યુનિયનના સ્થાપક હતા. ઇ. સ. ૧૯૪૬ના વર્ષમાં તેઓએ આ દુધ ઉત્પાદન તેમ જ વેચાણના હેતુ માટે આ યુનિયનની સ્થાપના કરી હતી, જે સંસ્થા ભારત દેશના ગુજરાત રાજ્યના આણંદ જિલ્લાના તેમ જ આણંદ તાલુકા મુખ્ય મથક આણંદ શહેર ખાતે આજે અમૂલના નામથી વિશ્વભરમાં પ્રસિદ્ધ છે.
ત્રિભુવનદાસજીનો જન્મ ઓક્ટોબર ૨૨, ૧૯૦૩ના દિવસે, આણંદ શહેરમાં, કીશીભાઈ પટેલના ઘરે થયો હતો. તેઓ ભારત દેશની આઝાદીની ચળવળ દરમ્યાન મહાત્મા ગાંધી તેમ જ સરદાર પટેલના અનુયાયી બન્યા હતા. તેઓએ સત્યાગ્રહી તરીકે ૧૯૩૦, ૧૯૩૫ તેમ જ ૧૯૪૨ના વર્ષમાં જેલવાસ પણ ભોગવ્યો હતો. તેઓ ભારતમાં સહકારી ચળવળના પિતા તરીકે ઓળખાય છે અને શ્વેત ક્રાંતિના પિતા તરીકે પણ ઓળખાય છે.
૧૯૪૦ સુધીમાં, તેમણે સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલના માર્ગદર્શનમાં, ખેડા જિલ્લામાં ખેડૂતો સાથે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. યુનિયનની સ્થાપના કર્યા બાદ, ૧૯૫૦મા તેમણે વર્ગીસ કુરિયન નામના યુવાન મેનેજરને નોકરીએ રાખ્યા. કુરીયનના વર્ષ ૨૦૦૫ સુધીના સહકારી ચળવળના સફળ નેતૃત્વના કારણે તેઓ અમૂલના પર્યાયી બની ગયા.
ત્રિભોવનદાસ પટેલને ૧૯૬૩માં, દારા ન. ખુરોદ્ય અને વર્ગીસ કુરિયન સાથે સામુદાયિક નેતૃત્વ માટે રોમન મેગ્સેસે એવોર્ડથી નવાજવામા આવ્યા હતા અને ભારત સરકારે ૧૯૬૪ મા પદ્મભૂષણથી નવાજ્યા હતા.
તેઓ પ્રદેશ કોંગ્રેસ સમિતિના સચિવ/પ્રમુખ (પીસીસી), ઈન્ડિયન નેશનલ કોંગ્રેસ (કોંગ્રેસ આઇ), અને બે વખત રાજ્યસભામાં સભ્ય (૧૯૬૭-૧૯૬૮ અને ૧૯૬૮ -૧૯૭૪) રહ્યા હતા.
૧૯૬૩: રોમન મેગ્સેસે એવોર્ડ સામુદાયિક નેતૃત્વ માટે.
૧૯૬૪: પદ્મભૂષણથી સન્માનિત કરાયા હતા.
ત્રિભુવનદાસજીનાં લગ્ન શ્રીમતી મણિ લક્ષ્મી સાથે થયાં હતાં. તેઓનાં છ દીકરા તથા દીકરી મળીને કુલ સાત સંતાનો હતાં.
આ પણ વાંચો : … અને તે દિવસે ઘટ્યો હતો ભારતીય રેલ ઇતિહાસનો સૌથી મોટો અકસ્માત, થયા હતા 800 લોકોના મોત
ગુજરાત ફર્સ્ટ તમને સમાચારોથી હંમેશા અવગત રાખશે
ગુજરાતની નંબર 1 ગુજરાતી ન્યૂઝ ચેનલ એટલે ગુજરાત ફર્સ્ટ (Gujarat First) – જે ગુજરાતીઓને દરેક સમાચારમાં રાખે છે આગળ. ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, ઇલેક્શન, બિઝનેસ, સ્પોર્ટ્સ, મનોરંજન સહિતના દરેક સમાચાર વાંચો ગુજરાત ફર્સ્ટ પર. હવે દરેક સમાચાર આંગળીના ટેરવે આપના મોબાઈલમા, ડાઉનલોડ કરો અમારી લેટેસ્ટ Android અને iOS એપ. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ.