કતરની કોર્ટે ભારતીય નૌકાદળના આઠ ભૂતપૂર્વ કર્મચારીઓને મૃત્યુદંડની સજા સંભળાવી છે. આ નિર્ણયથી ભારત ખૂબ જ આશ્ચર્યમાં છે. તેમણે આ નિર્ણયને ચોંકાવનારો ગણાવ્યો છે.. જો કે, ભારત સરકારે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તે આ મામલે તમામ કાયદાકીય વિકલ્પો પર વિચાર કરી રહી છે. આશ્ચર્યની વાત એ છે કે કતર સાથે ભારતના સંબંધો સારા માનવામાં આવે છે. આ પછી પણ કતર આઠ ભારતીયોને મોતની સજા સંભળાવી ચૂક્યું છે. હવે સવાલ એ થાય છે કે આ આઠ ભારતીયો કોણ છે અને તેઓ કતરમાં શું કરતા હતા અને કેટલા સમયથી જેલમાં હતા?
કોણ છે આ આઠ ભારતીયો?
કતાર કોર્ટે જે આઠ લોકોને સજા સંભળાવી છે તે ભારતીય નૌકાદળના ભૂતપૂર્વ અધિકારીઓ છે.
1. કમાન્ડર પૂર્ણેન્દુ તિવારી
2. કમાન્ડર સુગુણાકર પાકલા
3. કમાન્ડર અમિત નાગપાલ
4. કમાન્ડર સંજીવ ગુપ્તા
5. કેપ્ટન નવતેજ સિંહ ગિલ
6. કેપ્ટન બિરેન્દ્ર કુમાર વર્મા
7. કેપ્ટન સૌરભ વશિષ્ઠ
8. નાવિક રાગેશ ગોપકુમાર
આરોપો અંગે ચોક્કસ જાણકારી નહીં
કતર સરકારે ભૂતપૂર્વ ભારતીય મરીન પરના આરોપોને સાર્વજનિક કર્યા નથી. તેથી એવું માનવામાં આવે છે કે આ સુરક્ષા સંબંધિત મામલો હતો. કોર્ટની સુનાવણીમાં આરોપોનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો પરંતુ કતાર અને ભારત સરકારોએ તેમને જાહેર કર્યા ન હતા.
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, ભૂતપૂર્વ ભારતીય ખલાસીઓ પર ગુપ્ત ક્ષમતાઓ સાથે કતારની અદ્યતન સબમરીન પર ઇઝરાયેલ માટે જાસૂસી કરવાનો આરોપ હતો. તે જ સમયે, એનડીટીવીના અહેવાલ મુજબ, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે આ આઠ લોકોમાંથી કેટલાક અત્યંત સંવેદનશીલ પ્રોજેક્ટ પર કામ કરી રહ્યા હતા, જેમાં ઇટાલિયન ટેક્નોલોજી પર આધારિત ગુપ્ત સુવિધાઓ સાથે નાની સબમરીનનો સમાવેશ થાય છે. અટકાયત કર્યા પછી, આઠ લોકોને મહિનાઓ સુધી એકાંત કેદમાં રાખવામાં આવ્યા હતા. ભારત સરકાર લાંબા સમયથી કહી રહી છે કે તે આ લોકોની મુક્તિ સુનિશ્ચિત કરવા માટે કાયદાકીય માર્ગો શોધી રહી છે.
તમામ ભૂતપૂર્વ અધિકારીઓએ ભારતીય નૌકાદળમાં 20 વર્ષની વિશિષ્ટ સેવા આપી છે. આ લોકોએ ટ્રેનર સહિત મહત્વના હોદ્દા પર કામ કર્યું હતું. વર્ષ 2019 માં, કમાન્ડર પૂર્ણેન્દુ તિવારીને પ્રવાસી ભારતીય સન્માનથી નવાજવામાં આવ્યા હતા, જે વિદેશી ભારતીયોને આપવામાં આવેલું સર્વોચ્ચ સન્માન છે.
કતરમાં શું કરતા હતા નૌકાદળના પૂર્વ અધિકારીઓ ?
તમામ આઠ ભારતીયો ખાનગી કંપની દહારા ગ્લોબલ ટેક્નોલોજીસ એન્ડ કન્સલ્ટન્સી સર્વિસમાં કામ કરતા હતા. તેઓ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી કતારના મરીનને તાલીમ આપી રહ્યા હતા. આ કંપની મરીનને તાલીમ આપવા માટે કતારના સત્તાવાળાઓ સાથે મળીને કામ કરી રહી હતી. આ કંપની રોયલ ઓમાન એરફોર્સના નિવૃત્ત સ્ક્વોડ્રન લીડર ખામીસ અલ-અજમીની માલિકીની છે. ગયા વર્ષે ભારતીયોની સાથે અજામીની પણ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ નવેમ્બર 2022માં તેને છોડી દેવામાં આવ્યો હતો. મે મહિનામાં, દહરાએ દોહામાં તેની કામગીરી બંધ કરી દીધી અને ત્યાં કામ કરતા તમામ લોકો (મુખ્યત્વે ભારતીયો) ઘરે પાછા ફર્યા.
તમે કતારમાં કેટલા સમયથી જેલમાં છો?
હકીકતમાં, કતાર કોર્ટે જે આઠ ભારતીયોને મૃત્યુદંડની સજા સંભળાવી છે તે તમામ ભારતીય નૌકાદળના ભૂતપૂર્વ અધિકારીઓ છે. આ અધિકારીઓ ગયા વર્ષે ઓગસ્ટથી કતારની જેલમાં બંધ છે. જો કે તેનો ગુનો શું છે તે હજુ જાણી શકાયું નથી. કારણ કે ભારત કે કતારના સત્તાવાળાઓએ તેમના પરના આરોપોને સાર્વજનિક કર્યા નથી. જ્યારે કેટલાક મીડિયા રિપોર્ટ્સ દાવો કરી રહ્યા છે કે આઠ ભારતીયોની જાસૂસીના કથિત કેસમાં ધરપકડ કરવામાં આવી છે.
25 માર્ચે આઠ ભૂતપૂર્વ ભારતીય નૌકાદળના સૈનિકો સામે આરોપો દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા અને કતારના કાયદા હેઠળ તેમની સામે કેસ ચાલી રહ્યો છે. તેમની જામીન અરજીઓ ઘણી વખત ફગાવી દેવામાં આવી હતી અને કતારની કોર્ટે ગુરુવારે તેમની વિરુદ્ધ ચુકાદો આપ્યો હતો.
ભારત સરકાર શું કરી રહી છે?
ભારતીય વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું, ‘અમને શરૂઆતમાં માહિતી મળી હતી કે કતારની ફર્સ્ટ ઇન્સ્ટન્સ કોર્ટે આજે અલ દહરા કંપનીના આઠ ભારતીય કર્મચારીઓ સાથે સંબંધિત કેસમાં પોતાનો ચુકાદો આપ્યો છે. અમે મૃત્યુદંડના નિર્ણયથી અત્યંત આઘાતમાં છીએ અને ચુકાદાની સંપૂર્ણ વિગતોની રાહ જોઈ રહ્યા છીએ. અમે પરિવારના સભ્યો અને કાનૂની ટીમના સંપર્કમાં છીએ. અમે તમામ કાયદાકીય વિકલ્પો પર વિચાર કરી રહ્યા છીએ.
વિદેશ મંત્રાલયે વધુમાં કહ્યું કે તે આ બાબતને ખૂબ મહત્વ આપી રહ્યું છે અને તેની નજીકથી નજર રાખી રહ્યું છે. તમામ કોન્સ્યુલર અને કાનૂની સહાય પૂરી પાડવાનું ચાલુ રાખશે. આ નિર્ણયને કતારી સત્તાવાળાઓ સાથે પણ ઉઠાવશે. આ કેસમાં કાર્યવાહીની ગોપનીય પ્રકૃતિને કારણે, આ સમયે વધુ ટિપ્પણી કરવી યોગ્ય રહેશે નહીં.
