ભારતના ચંદ્રયાન 3 એ ચંદ્રની સપાટી પર ઐતિહાસિક લેન્ડીંગ કર્યુ છે, જેના પછી ભારત ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતરનાર પ્રથમ દેશ બની ગયો છે. આજે ભારતની ઐતિહાસિક સફળતાથી દરેક ભારતીયને ગર્વ થઇ રહ્યો છે, બીજી તરફ યુપીની રાજધાની લખનૌનો ઉત્સાહ પણ વધારે છે, કારણ કે ચંદ્રયાન 3ની સફળતાનો લખનૌ સાથે ખાસ સંબંધ છે. કારણ કે આ શહેરની દીકરી ડો. રિતુ કરીધલના ખભા પર ચંદ્રયાનનું સફળ લેન્ડિંગ કરાવવાની મહત્વની જવાબદારી હતી. રિતુ કરીધલને ભારતની ‘રોકેટ વુમન’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
રિતુ કરીધલ લખનૌના રાજાજી પુરમ વિસ્તારની રહેવાસી છે. તેમનું પૈતૃક ઘર હજુ પણ અહીં છે. ચંદ્રયાન 3 ની સફળતા બાદ તેમના ઘરે ઉજવણીનો માહોલ છે. તેના ભાઈઓ હજુ પણ અહીં છે. રિતુએ તેનું પ્રારંભિક શાળાકીય શિક્ષણ નવયુગ કન્યા ઇન્ટર કોલેજ, લખનૌમાં જ કર્યું હતું. રિતુ નાનપણથી જ અભ્યાસમાં ખૂબ હોશિયાર હતી અને શાળામાં હંમેશા ટોપર રહેતી હતી. પ્રારંભિક અભ્યાસ પછી, તેમણે લખનૌ યુનિવર્સિટીમાંથી બીએસસી અને એમએસસીનો અભ્યાસ કર્યો અને પછી પીએચડીમાં પ્રવેશ લીધો.
ઉતરવાની જવાબદારી રીતુના ખભા પર હતી
થોડા સમય પછી તેણીની GATE પરીક્ષામાં પસંદગી થઈ અને પછી તે IISC બેંગ્લોર ગઈ. દરમિયાન તેમની પસંદગી ભારતીય અવકાશ સંશોધન કેન્દ્ર એટલે કે ઈસરોમાં થઈ હતી. આ પછી રિતુએ ઈસરોના ઘણા મોટા પ્રોજેક્ટ્સમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. ચંદ્રયાન 3 મિશનમાં પણ તેમને લેન્ડિંગ જેવી સૌથી મહત્વપૂર્ણ જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. તે ચંદ્રયાન-3ની મિશન ડાયરેક્ટર છે. આ અભિયાનના પ્રોજેક્ટ ડાયરેક્ટર પી. વીરા મુથુવેલ છે. આ પહેલા ડૉ. રિતુ મંગલયાનના ડેપ્યુટી ઓપરેશન ડાયરેક્ટર અને ચંદ્રયાન-2માં મિશન ડિરેક્ટર રહી ચૂક્યા છે.
સમગ્ર વિશ્વ ભારતને સલામ કરી રહ્યું છે
23 ઓગસ્ટના રોજ ચંદ્રયાન 3ના સફળ લેન્ડિંગ બાદ સમગ્ર વિશ્વ ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોની પ્રતિભાને સલામ કરી રહ્યું છે. ભારતે ચંદ્રના તે ભાગ પર પગ મૂક્યો છે જ્યાં આજ સુધી કોઈ પહોંચી શક્યું નથી. ચંદ્રની સપાટી પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ બાદ રોવર પ્રજ્ઞાન પણ બહાર આવ્યું છે. લગભગ અઢી કલાક પછી પ્રજ્ઞાન બહાર આવ્યો અને હવે તેણે ચંદ્ર પર ચાલવાનું શરૂ કર્યું. પ્રજ્ઞાન હવે ચંદ્ર પર 14 દિવસ સુધી અભ્યાસ કરશે અને ડેટા એકત્રિત કરીને લેન્ડર વિક્રમને મોકલશે. અહીંથી જમીન પર બેઠેલા ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોને તમામ માહિતી મોકલવામાં આવશે.
