- 2020માં ચંદ્રની સપાટી પર મોટાભાગના સ્થળોએ નીચું તાપમાન નોંધાયું
- લોકડાઉન હટાવ્યા બાદ 2021 અને 2022માં ચંદ્રની સપાટીનું તાપમાન ધીમે ધીમે વધવા લાગ્યું
- ગ્રીનહાઉસ ગેસના ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો થતા તાપમાન ઘટ્યું
- અભ્યાસના પરિણામો સાબિત કરે છે કે કોવિડ લોકડાઉનને કારણે ચંદ્રનું તાપમાન ઘટી ગયું છે
- PRLના સંશોધકોનો અભ્યાસ
Covid Lockdown Impact : કોરોના દરમિયાન લોકડાઉન (Covid Lockdown Impact )ની અસર ચંદ્રના તાપમાન પર જોવા મળી રહી છે. ભારતીય સંશોધકોએ આ શોધ કરી છે. રોયલ એસ્ટ્રોનોમિકલ સોસાયટીમાં પ્રકાશિત આ સંશોધન જણાવે છે કે એપ્રિલ-મે 2020 દરમિયાન કડક લોકડાઉન દરમિયાન ચંદ્રની સપાટીના તાપમાનમાં ઘટાડો નોંધવામાં આવ્યો છે.
PRLના સંશોધકોનો અભ્યાસ
ભૌતિક સંશોધન પ્રયોગશાળા (PRL) ના કે. દુર્ગા પ્રસાદ અને જી. અંબિલીએ 2017 અને 2023 વચ્ચે ચંદ્રની સપાટી પર છ સ્થળોએ નવ વખત તાપમાન નોંધ્યું હતું. બે સંશોધકોએ જે બે સ્થળોએ તાપમાન નોંધ્યું તેમાં ઓશનસ પ્રોસેલેરમ, મેર સેરેનિટાટીસ, મેર ઈમ્બ્રીયમ, મેર ટ્રાન્ક્વિલીટાટીસ અને મેર ક્રિસિયમના 2 સ્થાન પર તાપમાન નોંધ્યું હતું. પીઆરએલના અનિલ ભારદ્વાજે જણાવ્યું હતું કે અમારા જૂથ દ્વારા એક મહત્વપૂર્ણ કાર્ય પૂર્ણ કરવામાં આવ્યું છે. આ તદ્દન અનન્ય છે.
લોકડાઉન સમયગાળા દરમિયાન ચંદ્રનું તાપમાન 8 થી 10 કેલ્વિન (માઈનસ 265.15 થી માઈનસ 263.15 ડિગ્રી સેલ્સિયસ) ઘટી ગયું
નાસાના મૂન એક્સપ્લોરેશન ઓર્બિટરના ડેટાનો ઉપયોગ કરીને, સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું કે લોકડાઉન સમયગાળા દરમિયાન ચંદ્રનું તાપમાન 8 થી 10 કેલ્વિન (માઈનસ 265.15 થી માઈનસ 263.15 ડિગ્રી સેલ્સિયસ) ઘટી ગયું હતું. લોકડાઉન દરમિયાન નોંધાયેલા તાપમાનની સરખામણી પાછલા વર્ષોમાં નોંધાયેલા તાપમાન સાથે કરવામાં આવી હતી. પ્રસાદે કહ્યું કે અમે 12 વર્ષના ડેટાનો અભ્યાસ કર્યો છે, પરંતુ સંશોધનમાં 2017 થી 2023 સુધીના ડેટાનો જ ઉપયોગ કર્યો છે.
આ પણ વાંચો-—Space Day: જોઇ લો, સુતા પહેલા વિક્રમે મોકલેલી ચન્દ્રની જોરદાર તસવીરો…
ગ્રીનહાઉસ ગેસના ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો
સંશોધકોનું માનવું છે કે પૃથ્વી પર લોકડાઉનને કારણે રેડિયેશનમાં ઘટાડો થયો હતો અને તેના કારણે ચંદ્રનું તાપમાન પણ ઘટી ગયું છે. તેમણે કહ્યું કે લોકડાઉનને કારણે ગ્રીનહાઉસ ગેસ અને એરોસોલ ઉત્સર્જનમાં પણ મોટો ઘટાડો નોંધાયો હતો. આની અસર એ થઈ કે પૃથ્વીના વાતાવરણમાં આવા વાયુઓની અસર ઓછી થઈ અને વાતાવરણમાંથી ગરમીનું ઉત્સર્જન ઓછું થઈ ગયું.
2020માં ચંદ્રની સપાટી પર મોટાભાગના સ્થળોએ નીચું તાપમાન નોંધાયું
સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું કે અલગ-અલગ વર્ષોમાં અલગ-અલગ સ્થળોએ તાપમાનમાં તફાવત જોવા મળે છે. 2020માં સાઈટ-2 ખાતે સૌથી નીચું તાપમાન 96.2 કેલ્વિન હતું. જ્યારે 2022માં સાઈટ-1 ખાતે સૌથી ઓછું અને સૌથી વધુ તાપમાન નોંધાયું હતું. 2020માં ચંદ્રની સપાટી પર મોટાભાગના સ્થળોએ નીચું તાપમાન નોંધાયું છે. પૃથ્વી પરથી લોકડાઉન હટાવ્યા બાદ 2021 અને 2022માં ચંદ્રની સપાટીનું તાપમાન ધીમે ધીમે વધવા લાગ્યું.
અભ્યાસના પરિણામો સાબિત કરે છે કે કોવિડ લોકડાઉનને કારણે ચંદ્રનું તાપમાન ઘટી ગયું છે
સંશોધન પેપરમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ચંદ્રની સપાટીના તાપમાન પર સૌર પ્રવૃત્તિ અને મોસમી અસરનો પણ અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ એવું જોવામાં આવ્યું હતું કે સપાટીના તાપમાન પર તેની કોઈ અસર નથી થઈ. તેથી, અભ્યાસના પરિણામો સાબિત કરે છે કે કોવિડ લોકડાઉનને કારણે ચંદ્રનું તાપમાન ઘટી ગયું છે. જો કે, સંશોધકોએ સ્વીકાર્યું છે કે પૃથ્વીના કિરણોત્સર્ગ અને ચંદ્રના તાપમાન વચ્ચેનો સંબંધ સ્થાપિત કરવા માટે વધુ ડેટાની જરૂર છે.
આ પણ વાંચો––ISRO કરશે શુક્ર ગ્રહના રહસ્યોને ઉજાગર! કેમ શુક્ર ગ્રહ પર છે ISRO ની નજર?