વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાએ સમગ્ર વિશ્વમાં હાઈ બ્લડ પ્રેશરના દર્દીઓનો અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો ડેટા જાહેર કર્યો છે. માહિતી અનુસાર, 1990 થી 2019 ની વચ્ચે હાઈ બ્લડ પ્રેશરથી પીડિત દર્દીઓની સંખ્યા બમણી થઈ ગઈ છે. હાઈ બીપીના દર્દીઓ 1990માં 65 કરોડથી વધીને 2019માં 130 કરોડ થઈ ગયા છે. તેમાંથી 1 કરોડ 80 લાખ લોકો માત્ર હાઈ બ્લડ પ્રેશરને કારણે અકાળે મૃત્યુ પામે છે. એટલે કે જો તેમનું બીપી કંટ્રોલમાં હોત તો આ લોકો આજે જીવતા હોત.
હાઈ બ્લડ પ્રેશરના અડધા દર્દીઓને ખબર નથી હોતી કે તેમને હાઈ બ્લડ પ્રેશર છે. વિશ્વમાં 30 થી 79 વર્ષની વયના હાઈ બ્લડ પ્રેશરના દર્દીઓમાંથી માત્ર અડધા એટલે કે 54% એવા છે જેઓ જાણે છે કે તેમને હાઈ બ્લડ પ્રેશર છે. કુલ દર્દીઓમાંથી માત્ર 42% એવા છે જેઓ હાઈ બીપીની સારવાર લઈ રહ્યા છે. વિશ્વમાં આવા માત્ર 21% દર્દીઓ છે જેમનું બ્લડ પ્રેશર નિયંત્રણમાં છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનના જણાવ્યા અનુસાર, વિશ્વમાં બ્લડ પ્રેશરથી પીડિત કુલ દર્દીઓની આ સ્થિતિ છે.
- દર 5 માંથી 4 ને યોગ્ય સારવાર મળી રહી નથી
- વિશ્વમાં દર 3માંથી 1 વ્યક્તિ હાઈ બ્લડપ્રેશરનો દર્દી છે
- દર 2માંથી 1 વ્યક્તિને ખબર નથી કે તેને હાઈ બ્લડપ્રેશર છે.
- હાઈ બ્લડ પ્રેશરથી જ સ્ટ્રોક, હાર્ટ એટેક, કિડનીને નુકસાન થવાનું જોખમ રહે છે
આને હાઈ બ્લડ પ્રેશરના દર્દીઓ કહેવામાં આવશે.
ડબ્લ્યુએચઓ અનુસાર, જે લોકોનું બ્લડ પ્રેશર (સિસ્ટોલિક) 140/90 (ડાયસ્ટોલિક) કરતાં વધુ હોય તેઓને હાઈ બ્લડ પ્રેશરના દર્દીઓ ગણવામાં આવે છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનના અનુમાન મુજબ, જો 50 ટકા લોકોને નિયંત્રિત બ્લડ પ્રેશરમાં લાવી શકાય તો 2023 થી 2050 વચ્ચે 76 મિલિયન એટલે કે 75 મિલિયન લોકોના અકાળે મૃત્યુને ટાળી શકાય છે.
- વિશ્વભરમાં, 12 કરોડ લોકોને સ્ટ્રોક આવતા અટકાવવામાં આવશે
- 8 કરોડ હાર્ટ એટેક ટાળવામાં આવશે
- લગભગ 17 મિલિયન લોકોને હૃદયની નિષ્ફળતાથી બચાવી શકાશે
WHOના 2019 ના ડેટા અનુસાર ભારતમાં 18 કરોડ 80 લાખ હાઈ બ્લડ પ્રેશરના દર્દીઓ છે. તેમાંથી 37 ટકા દર્દીઓને તેમના રોગ વિશે ખબર છે. 30 ટકા લોકો હાઈ બ્લડ પ્રેશરની સારવાર લઈ રહ્યા છે. ભારતમાં માત્ર 15 ટકા દર્દીઓનું બ્લડ પ્રેશર નિયંત્રણમાં છે. WHO ના અંદાજ મુજબ, જીવનશૈલીના રોગોને કારણે અકાળે મૃત્યુ પામેલા લોકોની કુલ અંદાજિત સંખ્યા 22% છે. તેમાંથી 25% પુરૂષો અને 19% મહિલાઓ હશે. 2019 ના આંકડા અનુસાર ભારતમાં 25 લાખ 66 હજાર લોકો હૃદય રોગનો શિકાર બન્યા છે. જેમાંથી 14 લાખ 51 હજાર પુરૂષો અને 11 લાખ 16 હજાર મહિલાઓ છે. ભારતમાં 2019માં હૃદયરોગના કારણે થયેલા 52% મૃત્યુ પાછળનું સૌથી મોટું કારણ હાઈ બ્લડ પ્રેશર હતું. મૃત્યુ પામેલા લોકોમાં 51% પુરુષો અને 54% સ્ત્રીઓ હતા.
ભારતીયોની એવી કઈ આદતો છે જે તેમને હાઈ બ્લડપ્રેશરના જોખમમાં મૂકે છે?
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે વધુ પડતા મીઠાએ ભારતીયોને હાર્ટ અને હાઈ બ્લડ પ્રેશરના દર્દી બનાવી દીધા છે. ભારતમાં 25 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોમાં સરેરાશ મીઠાનું સેવન દરરોજ 10 ગ્રામ છે. WHO અનુસાર, વ્યક્તિએ દિવસમાં 5 ગ્રામ અથવા તેનાથી ઓછું મીઠું ખાવું જોઈએ. પરંતુ ભારતીયો દરરોજ ડબલ માત્રામાં મીઠું ખાય છે. જેમાં પુરૂષો સરેરાશ 11 ગ્રામ મીઠું અને મહિલાઓ 9 ગ્રામ મીઠું ખાય છે.
ICMR એ ભારતમાં જીવનશૈલીના રોગો શોધવા માટે 2017-18 માં એક સર્વે હાથ ધર્યો હતો. આ સર્વે 18 થી 69 વર્ષની વયના 10 હજાર 659 લોકો પર કરવામાં આવ્યો હતો. ભારતીયો દરરોજ સરેરાશ 8.9 ગ્રામ મીઠું વાપરે છે. પુરુષો 8 ગ્રામ કરતાં થોડું વધારે મીઠું ખાય છે અને સ્ત્રીઓ 7 ગ્રામ કરતાં થોડું વધારે મીઠું ખાય છે. મેદસ્વી લોકો, પુરુષો અને ગામડાઓમાં રહેતા લોકોમાં મીઠાનો ઉપયોગ વધુ જોવા મળ્યો હતો.
એક ચપટી મીઠું એટલે કે 5 ગ્રામથી ઓછું
સર્વેના પરિણામો અનુસાર, જો દરેક વ્યક્તિ એક ચપટી મીઠું એટલે કે 5 ગ્રામથી ઓછું મીઠું લેવાના નિયમનું પાલન કરવાનું શરૂ કરે તો હાઈ બીપીને કારણે થતા મૃત્યુમાં 25% ઘટાડો થઈ શકે છે. . 15 વર્ષથી વધુ ઉંમરના 28% લોકો તમાકુનું સેવન કરે છે. તેમાંથી 42% પુરુષો અને 14% સ્ત્રીઓ છે. 18 વર્ષથી વધુ ઉંમરના 4% લોકો મેદસ્વી છે. પુરુષો 3 ટકા મેદસ્વી છે અને સ્ત્રીઓ 5 ટકા મેદસ્વી છે. જો દારૂના વપરાશને વ્યક્તિ દીઠ વિભાજિત કરવામાં આવે, તો 15 વર્ષથી વધુ ઉંમરના દરેક વ્યક્તિ સરેરાશ 5 લિટર દારૂ પીવે છે. પુરુષો 8 લિટર અને સ્ત્રીઓ 2 લિટર દારૂ પીવે છે.
ભારતમાં લોકો શારીરિક રીતે સક્રિય નથી
આળસ પણ એક મોટું કારણ છે જે ભારતીયોને બીમાર કરી રહ્યું છે. ભારતમાં 18 વર્ષથી વધુ ઉંમરના 34% લોકો શારીરિક રીતે સક્રિય નથી, એટલે કે તેઓ કોઈપણ પ્રકારની કસરત કરતા નથી. 25% પુરુષો અને 44% સ્ત્રીઓ ચાલવા જેવી કસરત પણ નથી કરતી. હાઈ બ્લડ પ્રેશરના અન્ય કારણો એવા છે કે જેના વિશે આપણે બધા જાણીએ છીએ કે તે આપણને બીમાર કરી શકે છે, જેમ કે પરિવારમાં કોઈને હાઈ બ્લડ પ્રેશર હોય, સ્થૂળતા, આલ્કોહોલ અને ધૂમ્રપાન, વધુ પડતું મીઠું, કસરત ન કરવી, પરંતુ WHO મુજબ જો કોઈ જો આ વિસ્તારમાં હવાનું પ્રદૂષણ નિયંત્રણમાં ન આવે તો તે હાઈ બ્લડ પ્રેશરના દર્દીઓનું પણ કારણ બની શકે છે.
દર પાંચમાંથી એક વ્યક્તિ બ્લડપ્રેશરથી પીડિત છે
ભારતીય સંશોધન સંસ્થા ICMRનો લેટેસ્ટ ડેટા તેનાથી પણ આગળ છે. 2023ના આ આંકડા અનુસાર, હાલમાં ભારતમાં 31 કરોડથી વધુ લોકોને હાઈ બ્લડ પ્રેશર છે. જ્યારે WHOના 2019ના ડેટામાં આ સંખ્યા લગભગ 19 કરોડ છે. હવે જીવનશૈલીના રોગો શહેરોમાંથી ગામડાઓમાં પહોંચી ગયા છે. હાલમાં ગામમાં દર પાંચમાંથી એક વ્યક્તિ બ્લડપ્રેશરથી પીડિત છે અને દર 20માંથી એક વ્યક્તિને ડાયાબિટીસ છે.
આ પણ વાંચો : Pakistan : પાકિસ્તાનના કારણે હવે આ દેશ થયો પરેશાન, જેલ ભિખારીઓથી ખચોખચ ભરાઈ…