ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં ફરી આગ લાગી છે (ક્રૂડ ઓઈલ પ્રાઈસ રાઈઝ) અને વધતો જતો ટ્રેન્ડ ચાલુ છે. શુક્રવારે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત 94 ડોલર પ્રતિ બેરલને પાર કરી ગઈ હતી. સપ્લાયમાં અવરોધ અને સાઉદી અરેબિયા અને રશિયા દ્વારા ક્રૂડ ઓઇલના ઉત્પાદનમાં કાપ મૂકવાના નિર્ણયને કારણે ક્રૂડના ભાવ વધી રહ્યા છે. જો ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો આ જ ગતિએ ચાલુ રહેશે તો આગામી તહેવારોની સીઝનમાં મોંઘવારીનો આંકડો વધી શકે છે અને લોકોની મુશ્કેલીઓ વધી શકે છે.
કિંમત 10 મહિનાની ટોચે પહોંચી હતી
વાસ્તવમાં, શુક્રવારે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેલની કિંમત 94 ડોલર પ્રતિ બેરલ પર પહોંચી ગઈ હતી. જ્યારે WTI ક્રૂડ પ્રતિ બેરલ $91 પર પહોંચી ગયું છે. કાચા તેલની કિંમતનો આ આંકડો 10 મહિનામાં સૌથી વધુ છે. આમાં સતત વધારાની અસર ઓઈલ કંપનીઓના બજેટ પર પડવા લાગી છે. જો ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ આ રીતે વધતા રહેશે તો આગામી દિવસોમાં ઓઈલ કંપનીઓ પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં વધારો કરવાનો નિર્ણય લઈ શકે છે. જેના કારણે મોંઘવારી વધવાનું જોખમ પણ વધી શકે છે.
ગયા વર્ષે પણ જોરદાર ઉછાળો જોવા મળ્યો હતો
ગત વર્ષે 2022 માં આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેલના ભાવમાં જોરદાર વધારો થયો હતો અને રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ વચ્ચે તેની કિંમત 139 ડોલરના સ્તરે પહોંચી ગઈ હતી અને તે ઘણી ઊંચી હતી. તે સમય સુધી આ સ્તરની આસપાસ બાકી હતું. જો કે, પછી તેની કિંમત ઘટી અને તે 90 ડોલરની નીચે પહોંચી ગઈ. ક્રૂડ ઓઈલનું સર્વકાલીન ઉચ્ચ સ્તર પ્રતિ બેરલ $147.27 છે, જે જુલાઈ 2008 માં સ્પર્શ્યું હતું. હવે ફરી એકવાર તેમાં વધારો જોવા મળી રહ્યો છે.
રશિયાએ ક્રૂડ ઓઈલના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય લીધો
ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ વધવાનું કારણ એ છે કે સપ્ટેમ્બરની શરૂઆતમાં સાઉદી અરેબિયા અને રશિયાએ ક્રૂડ ઓઈલના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. આ અંતર્ગત બંને દેશો ડિસેમ્બર 2023 સુધીમાં ક્રૂડ ઓઈલના ઉત્પાદનમાં 1.3 મિલિયન બેરલનો ઘટાડો કરશે. સાઉદી અરેબિયા આવતા મહિને ફરીથી ક્રૂડ ઓઈલનું ઉત્પાદન વધારવું કે ઘટાડવું તેની સમીક્ષા કરશે. સાઉદી અરેબિયાની જેમ હવે રશિયા પણ ક્રૂડ ઓઈલનું ઉત્પાદન ઘટાડી રહ્યું છે. આ સમયગાળા દરમિયાન રશિયાએ પણ ક્રૂડ ઓઈલની નિકાસમાં પ્રતિદિન 3 લાખ બેરલનો ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ વધવાનું આ એક મોટું કારણ છે. આટલું જ નહીં, તે ભારત માટે ક્રૂડ ઓઈલનો મોટો આયાતકાર હોવાથી મુશ્કેલીનું કારણ બની શકે છે.
ભારત ક્રૂડ તેલનો મોટો આયાતકાર
ભારત ક્રૂડ તેલનો મોટો આયાતકાર છે અને તે તેની જરૂરિયાતના 85 ટકાથી વધુ બહારથી ખરીદે છે. ભારતે અમેરિકી ડોલરમાં આયાત થતા ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત ચૂકવવી પડે છે, આવી સ્થિતિમાં ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો અને ડોલર મજબૂત થવાને કારણે સ્થાનિક સ્તરે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ પર અસર થાય છે, એટલે કે તેમના ભાવ વધારો જોવા મળે છે. જો આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતમાં વધારો થશે તો સ્વભાવિક રીતે જ ભારતનું આયાત બિલ વધશે અને તેની ભરપાઈ કરવા માટે ઓઈલ કંપનીઓએ ઈંધણના ભાવ વધારવાનો કડક નિર્ણય લેવો પડી શકે છે.
પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર કાચા તેલના ભાવ વધારાની અસર
આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં એક ડોલરનો વધારો થાય તો દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં 50 થી 60 પૈસાનો વધારો થાય છે. આવી સ્થિતિમાં ઓછા ઉત્પાદન અને સપ્લાયમાં વિક્ષેપના કારણે તેની કિંમત વધવાની ખાતરી છે. જો આમ થશે તો તેલ કંપનીઓ ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતો વધારવાનો નિર્ણય લઈ શકે છે અને લોકો પર બોજ વધી શકે છે. જો પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ વધશે તો આપણને મોંઘવારીનો માર પડી શકે છે.
આ પણ વાંચો : PM મોદી તેમના જન્મદિને ‘ઇન્ડિયા ઇન્ટરનેશનલ કન્વેન્શન સેન્ટરના પ્રથમ ચરણનું કરશે લોકાર્પણ
