ELECTION INK : ભારતમાં લોકસભાની 102 બેઠકો પર 19 એપ્રિલે મતદાન થશે. આ ચૂંટણી માટે આખો દેશ તૈયાર છે. આ વખતે દેશની સત્તા કોના હાથમાં આવશે તે જોવાની સૌ કોઈ રાહ જોઈ રહ્યા છે. મતદાનમાં કોઈ ગેરરીતિ ન થાય તે માટે નક્કર વ્યવસ્થા કરવામાં આવી રહી છે. મતદાનની તૈયારીમાં મતદાન બાદ આંગળી પર લગાવવાની શાહીની બોટલો પણ સપ્લાય કરવામાં આવી છે. મૈસૂર પેઇન્ટ્સ એન્ડ વાર્નિશ લિમિટેડ (MPVL), એકમાત્ર કંપની જે ચૂંટણી શાહીનું ( ELECTION INK ) ઉત્પાદન કરે છે, તેણે કહ્યું કે તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 26.55 લાખ શીશીઓ પહોંચાડવામાં આવી છે. જેની કિંમત 55 કરોડ રૂપિયા છે.
કંપનીએ શું કહ્યું ?
કંપનીએ કહ્યું કે 2019 ની ચૂંટણીમાં 33 કરોડ રૂપિયાની લગભગ 26 લાખ શીશીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. એટલે કે ગત વખત કરતાં આ વખતે 2.2 વધુ શીશીઓ સપ્લાય કરવામાં આવી છે. કંપનીના મેનેજિંગ ડિરેક્ટર. મોહમ્મદ ઈરફાને ન્યૂઝ એજન્સીને જણાવ્યું કે ઉત્તર પ્રદેશમાં સૌથી વધુ 3.58 લાખ શાહી શીશીઓ મોકલવામાં આવી છે. તે જ સમયે, ઓછામાં ઓછી 110 શીશીઓ લક્ષદ્વીપમાં ગઈ છે.
700 મતદારો માટે એક શીશી
ચૂંટણી પંચના મતે આ વખતે લોકસભા ચૂંટણીમાં લગભગ 97 કરોડ મતદારો છે. ઉત્તર પ્રદેશમાં સૌથી વધુ 15.30 કરોડ મતદારો છે. જ્યારે સૌથી ઓછા 57,500 મતદારો લક્ષદ્વીપમાં છે. ઉત્તર પ્રદેશ પછી મહારાષ્ટ્રમાં સૌથી વધુ 2.68 લાખ શાહી શીશીઓ મોકલવામાં આવી છે. તે પછી પશ્ચિમ બંગાળમાં 2 લાખ, બિહારને 1.93 લાખ, તમિલનાડુને 1.75 લાખ, મધ્યપ્રદેશને 1.52 લાખ, તેલંગાણાને 1.50 લાખ, કર્ણાટકને 1.32 લાખ, રાજસ્થાનને 1.30 લાખ, આંધ્રપ્રદેશને 1.16 લાખ, ગુજરાતને 1.13 લાખ મોકલવામાં આવી છે.
શાહીની એક બોટલ 10 મિ.લી.ની
શાહીની એક બોટલ 10 મિ.લી.ની છે. એક બોટલ લગભગ 700 લોકોની આંગળીઓ પર શાહી લગાવી શકે છે. એક મતદાન મથક પર અંદાજે 1500 મતદારો છે. ચૂંટણી પંચના જણાવ્યા અનુસાર આ વખતે દેશભરમાં 12 લાખથી વધુ મતદાન મથકો બનાવવામાં આવ્યા છે.
શાહી 25થી વધુ દેશોમાં નિકાસ થાય છે
ચૂંટણીમાં વપરાતી આ અદમ્ય શાહી ( ELECTION INK ) નો ઉપયોગ માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ વિશ્વના અનેક દેશોમાં થાય છે. કંપનીના એમડી ઈરફાને જણાવ્યું હતું કે આ અવિશ્વસનીય શાહી કેનેડા, ઘાના, નાઈજીરીયા, મંગોલિયા, મલેશિયા, નેપાળ, દક્ષિણ આફ્રિકા અને માલદીવ સહિત 25 થી વધુ દેશોમાં નિકાસ કરવામાં આવે છે.
શાહીનો ઉપયોગ કેટલા સમયથી થઈ રહ્યો છે?
ભારતમાં 1952માં પ્રથમ વખત ચૂંટણી યોજાઈ હતી, જ્યારે શાહીનો ( ELECTION INK ) ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો ન હતો. 1957ની ચૂંટણીમાં પણ તેનો ઉપયોગ થયો ન હતો. આ પછી, જ્યારે ચૂંટણી પંચને બીજાની જગ્યાએ મતદાન અને બે વાર મતદાનની ફરિયાદો મળી, ત્યારે ઉકેલ શોધવાનું શરૂ થયું. આ પછી ચૂંટણી પંચે નેશનલ ફિઝિકલ લેબોરેટરી ઓફ ઈન્ડિયા (NPL)ને એવી શાહી બનાવવા કહ્યું કે જેને પાણી કે કોઈપણ કેમિકલથી પણ ભૂંસી ન શકાય. આ પછી NPL એ કર્ણાટકની મૈસૂર પેઈન્ટ્સ અને વાર્નિશ લિમિટેડ કંપનીને આ શાહી બનાવવાનો ઓર્ડર આપ્યો.
1937માં થઈ હતી કંપનીની સ્થાપના
આ કંપનીની સ્થાપના 1937માં મૈસુરના મહારાજા કૃષ્ણરાજા વાડિયાર દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આઝાદી બાદ આ કંપનીને કર્ણાટક સરકારે પોતાના કબજામાં લઈ લીધી હતી. 1962ની ચૂંટણીમાં પહેલીવાર અદમ્ય શાહીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. ભારતીય ચૂંટણીઓમાં આ શાહીનો ઉપયોગ કરવાનો શ્રેય પ્રથમ મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર સુકુમાર સેનને આપવામાં આવે છે. આ શાહી 1962 થી દરેક ચૂંટણીમાં વપરાય છે.
આ શાહી કેમ ભૂંસી શકાતી નથી?
કંપનીએ આ શાહી ( ELECTION INK ) બનાવવાની ફોર્મ્યુલા ક્યારેય શેર કરી નથી. આ શાહી બનાવવા માટે સિલ્વર નાઈટ્રેટ કેમિકલનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. સિલ્વર નાઈટ્રેટ આ શાહીને પ્રકૃતિમાં પ્રકાશસંવેદનશીલ બનાવે છે, જેના કારણે જ્યારે સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવે ત્યારે તે ઘાટા બને છે. એટલું જ નહીં, પાણીના સંપર્કમાં આવ્યા પછી તે વધુ ઊંડું થઈ જાય છે. જ્યારે આ શાહી આંગળી પર લગાવવામાં આવે છે ત્યારે તે બ્રાઉન રંગની હોય છે. પછી થોડા સમય પછી તે ઘેરા જાંબલી રંગમાં બદલાઈ જાય છે. અને પછી તે કાળો થઈ જાય છે.
આ સમયે જતી રહે છે શાહી
જ્યારે આ શાહી આંગળી પર લગાડવામાં આવે છે, ત્યારે તેમાં હાજર સિલ્વર નાઈટ્રેટ આપણા શરીરમાં રહેલા મીઠા સાથે મળીને સિલ્વર ક્લોરાઈડ બનાવે છે. સિલ્વર ક્લોરાઇડ ત્વચા પર ચોંટી જાય છે અને તેને પાણી કે અન્ય કોઈ રસાયણ દ્વારા દૂર કરવામાં આવતું નથી. આ શાહીનું નિશાન ધીમે ધીમે ત્યારે જ અદૃશ્ય થઈ જાય છે જ્યારે ત્વચાના કોષો જૂના થઈ જાય અને ખરવા લાગે.
શાહી ઝાંખી થવામાં કેટલા દિવસો લાગે છે?
2014ની ચૂંટણી દરમિયાન ઘણા લોકોએ દાવો કર્યો હતો કે આ અદમ્ય શાહી ( ELECTION INK ) થોડા જ સમયમાં ભૂંસાઈ ગઈ હતી. આ પછી ચૂંટણી પંચે એક નિવેદન જારી કરીને કહ્યું હતું કે આ શાહીને સંપૂર્ણપણે હટાવવામાં 15 દિવસનો સમય લાગે છે.
આ પણ વાંચો : MP : રાહુલ ગાંધી પર શિવરાજનો કટાક્ષ, કહ્યું- ‘ફ્યુલ હેલિકોપ્ટરનું નહીં, પરંતુ કોંગ્રેસનું સમાપ્ત થયું છે’
આ પણ વાંચો : Shahdol: રાહુલ ગાંધીના હેલિકોપ્ટરમાં ફ્યુલ ખૂટ્યું, ટેકઓફ ન થતા રાત રોકાવું પડ્યું
આ પણ વાંચો : Election 2024: લ્યો બોલો! રાહુલ ગાંધીનો આવો પ્રચાર? લેવો પડ્યો બીજેપીનો સહારો