Hindu ritualsમાં ઘંટના કેટલા પ્રકાર છે, જાણો દરેકનું મહત્વ
જો તમારા ઘરમાં કોઈ પૂજા સ્થળ છે તો ત્યાં ચોક્કસપણે ગરુડ ઘંટડી હશે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે ઘરના મંદિરમાં ગરુડ ઘંટ શા માટે રાખવામાં આવે છે અને ઘંટના પ્રકાર કેવા હોય છે? જો નહીં, તો આજે અમારા લેખમાં અમે તમને આ વિશે વિગતવાર જણાવીશું.
ઘંટનો ઉપયોગ હિન્દુ ધર્મના તમામ શુભ કાર્યોમાં થાય છે. માન્યતાઓ અનુસાર ઘંટનો ઉપયોગ કર્યા વિના ધાર્મિક કાર્યો-Hindu rituals પૂર્ણ થતા નથી. ઘંટડીનો અવાજ પણ નકારાત્મકતાને દૂર કરનાર માનવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં આજે અમે તમને જણાવીશું કે કેટલા પ્રકારના ઘંટ હોય છે અને ઘરના મંદિરમાં હંમેશા માત્ર ગરુડ ઘંટનો જ ઉપયોગ કેમ કરવામાં આવે છે.
ઘંટના પ્રકાર
ઘંટના મુખ્યત્વે 4 પ્રકાર છે. જેમાંથી સૌથી નાની ઘંટડી ગરુડ ઘંટ છે અને સૌથી મોટી ઘંટડી તેના મોટા કદને કારણે ઘંટા પણ કહેવાય છે. મોટા મંદિરોમાં ઘંટ વારંવાર જોવા મળે છે. આ સિવાય બે ઘંટ, ડોર બેલ અને હેન્ડ બેલ છે. આવો જાણીએ આ ઘંટના મહત્વ વિશે.
ગરુડ ઘંટડી
આ ઘંટનો ઉપયોગ આપણે ઘરના પૂજા સ્થાન કે ધાર્મિક કાર્યક્રમો-Hindu ritualsમાં કરીએ છીએ. આ ઘંટડી સરળતાથી હાથ વડે વગાડી શકાય છે. આ ઘંટડીના ઉપરના ભાગ પર ગરુડ બનાવવામાં આવે છે, તેથી તેને ગરુડ ઘંટ કહેવામાં આવે છે. માન્યતાઓ અનુસાર, ગરુડ ભગવાન વિષ્ણુનું વાહન છે અને તેના દ્વારા ભક્તોની મનોકામનાઓ ભગવાન સુધી પહોંચે છે. આ સાથે ગરુડ ઘંટ પણ ઘરમાંથી વાસ્તુ દોષોને દૂર કરવામાં ખૂબ જ ઉપયોગી છે. તેથી ઘરના મંદિરમાં ગરુડ ઘંટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
દરવાજાની ઘંટડી
આ ઘંટ મંદિરોના મુખ્ય દરવાજા પર સ્થાપિત છે. મંદિરમાં પ્રવેશતા પહેલા ભક્તો આ ઘંટ વગાડે છે. તેનું મહત્વ એ છે કે મંદિરમાં પ્રવેશ કરતી વખતે આ ઘંટ વગાડવાથી તમારા મનમાંથી નકારાત્મકતા દૂર થાય છે અને દેવતાઓ પણ જાગૃત થાય છે.
હાથની ઘંટડી
આ ઘંટ પિત્તળની બનેલી છે અને તેનો આકાર ગોળ છે. તેને વગાડવા માટે લાકડાના હથોડાના આકારના ટુકડાનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આ ઘંટનો ઉપયોગ મંદિરના વાતાવરણને સકારાત્મક બનાવવા માટે પણ કરવામાં આવે છે. જો કે, મંદિરોની સાથે, આ ઘંટનો ઉપયોગ ગામની પૂજામાં પણ થાય છે, અથવા એવી પૂજાઓ જે મંદિરથી દૂર કોઈ જગ્યાએ કરવામાં આવે છે.
ઘંટ
આ ઘંટડી ખૂબ મોટી સાઈઝની છે. તેનું કદ 4-5 ફૂટ હોઈ શકે છે. જ્યારે આ ઘંટ વગાડે છે, ત્યારે તેનો અવાજ કેટલાય મીટર દૂર સુધી પહોંચે છે. તેના અવાજની માત્ર ભક્તો પર જ નહીં પરંતુ પર્યાવરણ પર પણ સારી અસર પડે છે. મોટાભાગે આવા ઘંટ મોટા અને પ્રખ્યાત મંદિરોના પ્રવેશદ્વાર પર જ મૂકવામાં આવે છે.
ઘંટ વગાડવાનું મહત્વ
ઘંટડીના અવાજમાં વાતાવરણમાં રહેલા વાયરસને ખતમ કરવાની શક્તિ હોય છે. ઘંટ વગાડવાના ફાયદાઓનું વર્ણન માત્ર ધાર્મિક ગ્રંથોમાં જ નહીં પરંતુ વિજ્ઞાનમાં પણ કરવામાં આવ્યું છે. ભૌતિકશાસ્ત્ર મુજબ ઘંટડીના અવાજથી થતા કંપનથી વાતાવરણની નકારાત્મક અસરો ઓછી થાય છે. ઘંટના અવાજમાં પણ નકારાત્મક વિચારોને દૂર કરવાની શક્તિ હોય છે. ધાર્મિક દ્રષ્ટિકોણથી, ઘંટનો અવાજ શરીરના સાત ચક્રોને સક્રિય કરવામાં ખૂબ મદદરૂપ છે. ઘંટડીનો અવાજ પણ તમને એકાગ્ર બનાવે છે. તેથી, પૂજા-Hindu rituals દરમિયાન ઘંટ વગાડવામાં આવે છે જેથી વ્યક્તિનું મન મોહ અને આસક્તિ છોડીને પૂજામાં ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકે.