મહારાષ્ટ્ર સરકારે હવે બીજા શહેરનું નામ બદલવાનો નિર્ણય લીધો છે. મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદેએ જાહેરાત કરી છે કે અહમદનગર જિલ્લાનું નામ બદલીને અહિલ્યાદેવી હોલકર કરવામાં આવશે. રાજમાતા અહલ્યાબાઈનો જન્મ મહારાષ્ટ્રના અહમદનગર જિલ્લામાં થયો હતો. અહમદનગર નિઝામશાહી સુલતાનોની રાજધાની હતી. આ શહેરની સ્થાપના 1494માં નિઝામશાહી વંશના પ્રથમ સુલતાન અહેમદ નિઝામશાહ દ્વારા કરવામાં આવી હતી.
અહમદનગર જિલ્લાનું નામ બદલીને અહિલ્યાદેવી હોલકર કરવામાં આવશે
છેલ્લા ઘણા સમયથી ભાજપના નેતાઓ અહમદનગરનું નામ બદલીને અહિલ્યાદેવી હોલકર કરવાની માંગ કરી રહ્યા હતા. આખરે આજે મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદેએ જાહેરાત કરી કે અહમદનગર જિલ્લાનું નામ બદલીને અહિલ્યાદેવી હોલકર કરવામાં આવશે.
કોણ હતા અહિલ્યાદેવી હોલકર
અહિલ્યા દેવીનો જન્મ 31 મે, 1725ના રોજ મહારાષ્ટ્રના અહમદનગરના ચૌંડી ગામમાં થયો હતો. તેમના પિતા મનકોજી રાવ શિંદે તેમના ગામના પાટીલ હતા પરંતુ ગરીબ હતા. ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરીને તે પરિવારનો ઉછેર કરતા હતા. માલવાના પેશ્વા મલ્હાર રાવ હોલકર પૂણે જતા સમયે ચૌંડી ગામમાં આરામ માટે રોકાયા. અહીં તેમણે અહિલ્યા દેવીના દર્શન કર્યા. આઠ વર્ષની બાળકી નિષ્ઠાપૂર્વક ભૂખ્યા અને ગરીબ લોકોને ભોજન કરાવતી હતી. આ જોઈને મલ્હાર રાવે પોતાના પુત્ર ખંડેરાવ હોલકર માટે અહિલ્યા દેવીનો સંબંધ માંગ્યો. 1733માં ખંડેરાવ સાથે લગ્ન કર્યા બાદ નાની ઉંમરમાં અહિલ્યા દેવી માલવા આવી ગયા.
અહિલ્યા દેવીને હોલકર સામ્રાજ્યની કમાન સોંપી
મલ્હારરાવ હોલકરના બહાદુર પુત્ર ખંડેરાવ હોલકરને ચાર પત્નીઓ હતી – અહિલ્યા દેવી, પરબાઈ, પીતાબાઈ અને સુરતાબાઈ. મલ્હાર રાવ હોલ્કર તેમના પુત્ર ખંડેરાવ કરતાં તેમની પુત્રવધૂ અહિલ્યા દેવી પર વધુ વિશ્વાસ કરતા હતા. 1754માં યુદ્ધમાં ખંડેરાવની શહાદત પછી અહિલ્યા દેવીએ સસરા મલ્હારરાવ હોલકરના કહેવાથી સતી કરી ન હતી, જ્યારે અન્ય 3 રાણીઓએ કરી હતી. આ પછી સસરા મલ્હાર રાવે પુત્રવધૂ અહિલ્યા દેવીને હોલકર સામ્રાજ્યની કમાન સોંપી દીધી હતી.
પતિ સાથે સતી કરવાનું નક્કી કર્યું પણ સસરાએ મંજૂરી આપી નહીં.
1745માં અહિલ્યા દેવીએ એક પુત્રને જન્મ આપ્યો, જેનું નામ મલેરાવ હતું. ત્રણ વર્ષ પછી એક દીકરીનો જન્મ થયો, જેનું નામ મુક્તા હતું. 1754માં પતિ ખંડેરાવનું અવસાન થયું, તેઓ યુદ્ધમાં માર્યા ગયા. આ સમાચાર સાંભળીને અહિલ્યા દેવીએ સતી થવાનું નક્કી કર્યું, પરંતુ તેમના સસરાના સમજાવ્યા પછી તેણે પોતાનો નિર્ણય બદલી નાખ્યો.
અહિલ્યા દેવી રાજ્યની વ્યવસ્થા સંભાળતા હતા
આ પછી મલ્હારરાવે અહિલ્યા દેવીને રાજ્ય કાર્ય સંબંધિત તાલીમ આપવાનું શરૂ કર્યું. જ્યારે તેઓ યુદ્ધમાં જતા ત્યારે અહિલ્યા દેવી રાજ્યની વ્યવસ્થા સંભાળતા હતા. તેમણે સુરક્ષા, મહેસૂલ, ન્યાય, નીતિ અને સામાન્ય વહીવટના તમામ ક્ષેત્રોમાં માર્ગદર્શન આપ્યું હતું. 20 મે 1766 ના રોજ મલ્હાર રાવનું અવસાન થયું, ત્યારબાદ રાજપટ અહિલ્યા દેવી હોલકરના પુત્ર પુરુષ રાવ હોલકરને સોંપવામાં આવ્યું. તે ફક્ત 9 મહિના જ શાસન કરી શક્યો અને મૃત્યુ પામ્યો. આ પછી રાજ્યનો સમગ્ર ભાર અહિલ્યા દેવી પર આવી ગયો. તેમણે 13 માર્ચ 1767ના રોજ રજવાડાની કમાન સંભાળી. પોતાના પુત્રના જવાથી દુઃખી થઈને અહિલ્યા દેવીએ મહેશ્વરને પોતાની રાજધાની બનાવી અને ઈન્દોર છોડી દીધું.
ઈતિહાસની શ્રેષ્ઠ યોદ્ધા રાણીઓમાંની એક
તેમનું શાસન લગભગ 28 વર્ષનું હતું. આ સાથે તે ખાનગી સંપત્તિનું પણ ધ્યાન રાખતા હતા. તે ભારતીય ઈતિહાસની શ્રેષ્ઠ યોદ્ધા રાણીઓમાંની એક છે. તેમના શાસન દરમિયાન મરાઠા માલવા સામ્રાજ્ય સફળતાની નવી ઊંચાઈએ પહોંચ્યું. તેમણે દેશભરમાં અનેક મંદિરો અને ધર્મશાળાઓ બંધાવી. 13 ઓગસ્ટ 1795ના રોજ મહેશ્વર ખાતે તેમનું અવસાન થયું.